آگاهی دادن به فرزند درباره بلوغ
خیلی از شما کاربران عزیز در سن نوجوانی هستید یا فرزند نوجوان دارید، با مطالعه ی این مقاله با خطرهایی که در این سن ممکن است برای یک نوجوان پیش بیاید و همچنین تغییراتی که همگانی بوده و نباید ایجاد نگرانی کند ،بیشتر آشنا می شوید.

انواع تغییراتی که با شروع دوره نوجوانی رخ می دهد عبارت است از:

الف. تغییر در اندازه بدن: در دوران 3 تا 4 ساله بلوغ، قریب 20 ـ 30 کیلو گرم به وزن و 20 ـ 30 سانتی متر به قد نوجوان اضافه می گردد. در این دوران به طور کلی، هم اعضای بیرونی متحول و دست خوش تغییر می گردد و هم اعضای درونی.

ب. رشد صفات اولیه جنسی: اندام های جنسی که وظیفه تولید مثل را بر عهده دارند دراین دوره رشد می کنند. این تغییرات بر اثر فعالیت غدد هیپوفیز، آدرنال (فوق کلیوی) و غدد جنسی به وجود می آید.

ج. رشد صفات ثانویه جنسی: از هنگام بلوغ تفاوت های دختر و پسر کاملاً آشکار می گردد و هر قدر بلوغ بیش تر پیشرفت کند این تفاوت ها بیش تر می شود. این صفات عبارت اند از: رشد عمومی مو در بدن، تغییرات پوستی، فعالیت بیش تر غدد چربی، تغییرات صدا که به صورت صدای زیر در دختران و صدای بم در پسران ظاهر می گردد.

به طور خلاصه می توان گفت: نوجوان، چه بخواهد و چه نخواهد، این تغییرات در بدن او رخ می دهد که هر کدام به نوبه خود، شخصیت او را متأثر می کند. هرگونه برداشت غلط و اطلاع نادرست و ناقص از این تغییرات می تواند ضربات جبران ناپذیر را بر نوجوان وارد سازد. بنابراین، والدین موظف اند کودکان خود را از وجود این گونه تغییرات آگاه کنند.

مادر باید دختر خود را از وقوع عادات ماهیانه مطّلع سازد. نباید صبر کند تا او به طور معمول، به سن عادات ماهیانه برسد و از این مرحله اطلاعات روشنی نداشته باشد.

والدین موظف اند پسران را نیز برای ظهور آثار ناشی از بلوغ مهیّا سازند. جوانی که اطلاع قبلی از تحوّل بلوغ نداشته باشد و تنها شایعات و کنایات مبهمی در این باره شنیده باشد نه تنها آشفته و پریشان می گردد، بلکه غالباً وحشت می کند.

گاهی سکوت والدین در مورد مسائل بلوغ منجر به سلب اعتماد و اطمینان نوجوانان از والدین می شود و برای کسب اطلاع، سراغ منابع اطلاعاتی ناقص (دوستان و کتاب ها) می رود که گاهی او را با مشکلات جسمی و روانی مواجه می کنند.

روان شناسی خطرهای بلوغ

ادامه مطلب...

ترویج شیطان پرستی در پوشش موسیقی زیر زمینی

مروجان این فحاشی های ریتمیک، در حال حاضر در داخل کشور در حال فعالیت و حتی در حال تولید کلیپهای مبتذل تصویری و به نوعی تامین کننده خوراک شبکه های ماهواره ای هم هستند. کما اینکه غفلت نهاد های نظارتی، برای آنها تبدیل به سایه ای امنیتی نیز شده است!

اکنون به زعم نظارت های ضعیف و غفلت برخی مسئولین، موسیقی های زیر زمینی مبتذل همچون موریانه در میان نوجوانان و جوانان در حال رشد است.

هر چند رشد ماهواره و علاقه دست اندرکاران شبکه های مختلف ماهواره ای به ترویج این نوع موسیقی و خصوصا سبک "رپ"(که البته به فحاشی ریتمیک شباهت بیشتری دارد تا موسیقی) را نمی توان بی تاثیر دانست، در همین حال ضعف نهاد های نظارتی در این عرصه را که منجر به افسار گسیختگی موسیقی و رشد موسیقی های زیرزمینی شده را نمی توان نادیده گرفت.

لازم به یاد آوری نیست که مروجان این فحاشی های ریتمیک، در حال حاضر در داخل کشور در حال فعالیت و حتی در حال تولید کلیپ های مبتذل تصویری و به نوعی تامین کننده خوراک شبکه های ماهواره ای هم هستند. کما اینکه غفلت نهاد های نظارتی، برای آنها تبدیل به سایه ای امنیتی نیز شده است!

جای تاسف است که این نوع از موسیقی با بی توجهی خانواده ها، در میان نوجوانان رشد قابل توجه و غیر قابل انکاری را پیدا کرده است و در حالی که انتظار می رود تا خانواده ها نظارت بیشتری را بر نوع موسیقی که فرزندان شان گوش می دهند داشته باشند ، غفلت آنها نیز بر این بی سروسامانی دامن زده است.
اما باید به یک نکته اساسی هم توجه داشت، که یکی از موثرترین ابزارهایی که شیطان پرستان در ترویج آیین های خرافی و انحرافی خود از آن استفاده می کنند، موسیقی رپ ،بلک متال و ...است که برخی خوانند گان و نوازندگان آنها گرایش های شیطان پرستی دارند.

دکتر شاهین فرهت موسیقیدان و استاد دانشگاه معتقد است:

این نوع از موسیقی اصالت فرهنگی ندارد و ریتم آن به گونه ای است که باعث ایجاد خشونت می شود و در حالی که موسیقی ایرانی دارای ردیف های عرفانی است و  تعالی فکر انسان در آن دیده می شود.وی معتقد است عدم تولید موسیقی خوب باعث گرایش جوانان به این نوع از موسیقی نازل و مبتذل شده است.

اما آنچه بسیار مهم است نظارت خانواده ها به موسیقی هایی است که فرزندان شان گوش می دهند.اگر سهل انگاری برخی سازمان های نظارتی را بتوان به دلایلی توجیه کرد ، اما خانواده و پدر و مادر هیچ دلیل موجهی برای سهل انگاری در تربیت فرزند خود ندارند و بی توجهی آنان می تواند لطمه ی جبران ناپذری به تربیت فرزند شان بزند.

طرح هوش اجتماعی در ارتباط از طریق چت اینترنتی: مطالعه روان شناختی تاثیر تراکم جمعیت

نویسنده: آساکو میورا (ASAKO MIURA) رییس دپارتمان روانشناسی اجتماعی دانشگاه ازاکای ژاپن -کازومیتسو شینوهارا (KAZUMITSU SHINOHARA) رییس دپارتمان روانشناسی شناختی کاربردی دانشگاه ازاکای ژاپن

تاریخ انتشار: جولای سال 2003

دانلود

روان شناسی اجتماعی در فضای مجازی: استفاده از وب گسترده جهانی برای آموزش کاربردهای اصول اجتماعی در زندگی روزمره

نویسنده: ریچارد شرمن (Richard C. Sherman) استاد دانشگاه میامی

تاریخ انتشار: بیستم نوامبر سال 1997

دانلود

چگونه به نگرانی های خود خاتمه دهیم؟

اضطراب و نگرانی یک جز اجتناب ناپذیر در زندگی ما انسانهاست. نکته اصلی این است که نباید اجازه داد این نگرانی ها بر زندگی مان مسلط شود.

برخی تیپ های شخصیتی بیشتر از دیگران مضطرب به نظر می رسند. اما بسیاری از نگرانی های روزمره افراد ناشی از محیط اطراف آنها و آنچه به آنها آموخته شده است، می باشد. از طرف دیگر برخی از دوره های زندگی مانند دوره نوجوانی با اضطراب و نگرانی های بسیار بیشتری همراه است زیرا نوجوانی ، دوران رشد و تکامل جسمانی ، فکری، عاطفی، معنوی و اجتماعی است. ورود به دوره نوجوانی فرد را با مشکلات فراوانی دست به گریبان می سازد و درجامعه ما که بیشترین جمعیت آن نوجوانان هستند مسلما نمی توان این جمعیت فعال را نادیده گرفت. پس لازم است که والدین و مسئولین با مشکلات نوجوانان آشنا شوند تا بتوانند با آنها رفتاری درست داشته باشند.

برخی تیپ های شخصیتی بیشتر از دیگران مضطرب به نظر می رسند. اما بسیاری از نگرانی های روزمره افراد ناشی از محیط اطراف آنها و آنچه به آنها آموخته شده است، می باشد.
نوجوانان معمولاً دارای مشکلات ویژه ای هستند که در دوران کودکی کمتر در آنان مشاهده می شود. دراین دوران مشکلات نوجوانان به دوشکل کلی نمایان می شود ، مشکلاتی که نوجوانان از دوران کودکی در رفع آن کوشش داشته و هیچ وقت در حل آنها موفق نبوده است و مشکلات ویژه که قسمت عمده آنها در رابطه با مرحله رشد او کاملاً طبیعی به نظر می رسد.

از جمله مهترین علل اضطراب و نگرانی در این دوران عبارتند از:

1. ناامنی شدید

2. عدم اعتماد به نفس

3. دوران کسب استقلال در نوجوان (او می داند و می خواهد مستقل شود امّا عدم آگاهی از وضعیتی که بعد از مستقل شدن پیدا خواهد کرد او را مضطرب می کند)

4. عدم درک و همراهی والدین به نیاز نوجوان، در گرایش به همسالان

5. فکر کردن دائمی به یک مشکل و گرفتاری

6. تنبیه، تحقیر، سرزنش و تهدید، مقایسه

7. اضطراب ناشی از امتحان و موضوعات درسی

برای روشن شدن مفهوم اضطراب لازم است به این مطلب اشاره شود که اضطراب و ترس یکی نیستند  زیرا ترس متوجه چیزی است که درست در مقابل شما قرار دارد. به عبارت بهتر شامل یک خطر واقعی و عینی است. اگر شما مضطرب

 باشید صحبت کردن درخصوص موضوع مورد  نظرتان برایتان بسیار دشوار خواهد بود و بدین ترتیب شما گرفتار حلقه بی پایان "چه کنم؟"  خواهید شد به عبارت بهتر در اضطراب شما از چیزی که ممکن است هرگز اتفاق نیفتد می ترسید. تحقیقات مستمر علمی نشان داده است که مقوله اضطراب، نوعی اثر انگشت عصب شناختی است که رهائی از آن کار ساده ای نیست.

به عبارت ساده تر چنانچه فردی در کودکی مضطرب باشد این ویژگی در دوران نوجوانی و بزرگسالی نیز در این فرد باقی خواهد ماند.

با این حال از طریق درمان رفتاری – شناختی امکان رهایی از این عادت شوم وجود دارد. با پایان دادن به حلقه بی پایان نگرانی و جایگزین کردن رفتار به جای افکار،  شما نیز می توانید همانند افراد سالم و غیرمضطراب کارهایتان را انجام دهید.

در ادامه به بیان مطالبی برای مقابله عملی با پدیده اضطراب در دوران نوجوانی می پردازیم که انجام آنها برای بازه وسیعی از افراد مفید خواهد بود.

راهکارهای عملی
- چند برگ کاغذ را به شکل رشته ها و نوارهای بلند درآورید. (هر نوار حدود 10-3 سانتی متر باشد) بطوری که برای مدت یک هفته نیاز به تهیه مجدد این نوارها نداشته باشید.

تحقیقات مستمر علمی نشان داده است که مقوله اضطراب، نوعی اثر انگشت عصب شناختی است که رهائی از آن کار ساده ای نیست.

ادامه مطلب...

پسران! احساساتی نشوید
دوره نوجوانی یکی از پرفراز و نشیب ترین دوران های زندگی هر فرد است. شناخت هویت، درک هستی، شناخت جایگاه اجتماعی، شکل  گیری اهداف در این مقطع رخ می دهد و نوجوان اولین گام ها را در تکامل شخصیت خود برمی دارد. والدین همواره با استفاده از تجربیات دیگران یاد می گیرند که برخی رفتارها، حرف ها و عکس العمل های نوجوان خود را ناشی از قرار گرفتن در دوره نوجوانی قلمداد کنند و به خود بقبولانند که آن ها به مقتضای سن است. هر چند در دوره های تکامل رشد شخصیت انسان، این امر بدیهی است اما نمی توان به سادگی از کنار این امر گذشت.

واقعیت این است که بسیاری از والدین از روان شناسی کودک اطلاعات چندانی ندارند و از ویژگی های دوران نوجوانی جز پرخاشگری، پیدا شدن اولین علایم بلوغ و عصبی بودن چیزی نمی دانند. در این میان برخی باورهای غلط درباره دختران و پسران نوجوان توسط والدین گذر از این دوران را برای آن ها دشوارتر می کند.

واقعیت این است که نوجوان در این دوره از زندگی از نظر جسمانی در حال رشد، از نظر عاطفی نارس، از لحاظ تجربه محدود و از نظر فرهنگ اجتماعی بسیار شکننده و تحت‌تاثیر است. ناآگاهی و بی توجهی والدین به تغییرات روانی در این دوره ممکن است منجر به بروز اختلافات خانوادگی و اجتماعی و منشاء بسیاری از انحرافات اخلاقی در نوجوان شود. برای درک دنیای روانی نوجوانان باید بدانیم که او در این دوران بسیار جسور، زودرنج، درون گرا، خودرای و برتری طلب می شود. عقاید خود را محکم تر و آشکارتر بیان می کند، تمایل دارد با دوستان خود درددل کند، آزادی عمل داشته باشد و مورد تایید قرار گیرد، آرمان جوست و معتقد است که می تواند دنیا را مطابق معیارهای خود عوض کند به همین جهت دست به کارهای افراطی می زند که از جانب دیگران غیرعادی تلقی می شود. تنهایی یکی از ویژگی های نوجوانی است و نشانه نابهنجاری یا بیماری نیست. در این دوره شکل ظاهری بدن به خصوص چهره اهمیت زیادی پیدا می کند و عزت نفس را تحت تاثیر قرار می دهد. نوجوان احساس پذیرفته شدن از سوی همسالان را دوست دارد.

ادامه مطلب...

بررسی نقش و اهمیت همسالان در دوران نوجوانی

دوره نوجوانی ،سنینی است که در آن روابط دوستی با همسالان شکل گرفته و اهمیت آن در زندگی فرد روز به روز بیشتر می شود. در این سال ها نوجوانان اغلب ساعات روز را با دوستانشان سپری می کنند.

دوران نوجوانی، مرحله رشد و گسترش روابط است. در این دوران، نوجوانان به دنبال دوستان و معاشرانی هستند که بخواهند اوقات خود را با او بگذرانند، رازهای خود را با او در میان گذارند، بگویند و بشنوند و با دوستی ها برای خود شور و نشاطی آنی فراهم سازند.

برخی از نوجوانان روش بیان استقلالشان عضویت در گروههایی است که خانواده با آنها مخالف است و برخی دیگر هم بدون هیچ دلیل خاصی به همسالان خود گرایش می یابند.

نوجوان دارای ارتباطی صمیمی و یک دل با دوستان و همسالان است، آن ها را دوست دارد و نمی خواهد به گونه ای عمل کند که پیوندشان از هم بگسلد. نوجوان خلاء زندگی را به وسیله معاشرت با دوستان پر می کند. اوقات فراغت خود را با آنان می گذراند و سخنان و رازهای خود را با آن ها در میان می گذارد.

پژوهشهای متعدد نشان می دهد که همسالان نوجوانان بیشترین تاثیر را بر روی فاکتورهای رفتاری آنان دارند. نوجوانان وقت خود را بیش از آنکه در کنار خانواده شان سپری کنند، با دوستان خود می گذرانند. این تعامل دایم و مستقیم باعث می گردد همسالان تاثیرات قوی تر و موثرتری نسبت به والدین و معلمان داشته باشند و نکته بسیار مهم تر آنکه فشار همسالان بر نوجوانانی با عزت نفس پایین، تاثیر گذارتر خواهد بود و حتی برای اینکه همسالان وی را در گروه خود بپذیرند

حاضرند دست به کارهایی بزنند که بر خلاف عقاید خود و یا خانواده شان باشد. برای مثال فشار همسالان باعث تجربه استفاده از سیگار یا مواد مخدر، فرار از مدرسه و یا رفتارهای پر خطر رایج در دوران نوجوانی می گردد.

لذا هرگاه در رفتار نوجوانتان شاهد تغییرات ناگهانی در لباس، نگرش،رفتار و .. شدید و یا رفتارهایی مشکوک و مرموز از وی سر زد، به این نکته توجه کنید که ممکن است او تحت تاثیر همسالان خود قرار گرفته باشد.

شما فکر می کنید چگونه می توان کاری کرد تا نوجوانان کمتر تحت تاثیر رفتارهای مخرب دوستان و همسالان خود بوده و در ازای آن بیشتر در کنار خانواده خود بوده و تحت تاثیر والدین خود قرار گیرند؟

برای رسیدن به این هدف لازم است که توقعات رفتاری روشنی از آنها داشته باشید، برای ارتباطات او قوانین روشنی وضع کنید و مجازات مشخصی را در ازای دروغگویی یا سایر فعالیتهای نامتعارف وی تعیین کنید.

با درمیان گذاشتن انتظارات خود با نوجوانتان، دیگر او نمی تواند ادعا کند که"چیزی نمی دانسته " و یا از توقعات شما آگاهی کافی نداشته است.

همسالان خلافکار
یکی از سخت ترین موقعیت ها زمانی است که یک نوجوان تصمیم به داشتن رابطه با گروههای خلاف کار بگیرد. والدین اغلب کنترل چنین رفتاری را در نزد نوجوانان بسیار سخت تر ارزیابی می کنند. اغلب والدین اظهار تاسف می کنند که وقتی نوجوان شان را از ارتباط با گروههای خلافکار باز می دارند این گروهها و افراد جاذبه بیشتری برای فرزندشان پیدا می کنند و مانند آهن ربا به طرف این گروهها جذب می شوند. گاهی اوقات با وضع یک سری مقررات در خصوص ارتباط با افرادی که پیرامون نوجوان دیده شده اند می توان اثرات نامطلوب این گروهها بر نوجوان، جلوگیری کرد.

اما چنانچه ملاحظه کردید که تاثیر گروههای مذکور بر فرزند شما فراتر از محدودیتهایی است که وضع کرده اید و به اصطلاح "حریف " فرزندتان نمی شوید لازم است که به دنبال فهم دلایلی باشید که چرا فرزند شما تا این حد علاقمند به این گروهها شده است؟در اولین اقدام  علت شناسی و بررسی منشا بروز این مشکل کمک شایانی به کنترل و حتی قطع این روابط می کند.

           نوجوانان بنا به دلایل مختلفی جذب گروه همسالان می شوندبرای مثال ممکن است فرزندتان در زمینه اعتماد به نفس و یا خودکارآمدی مشکل و کمبود احساس کند و سعی کند به هر طریقی که ممکن است حتی به قیمت عضویت در گروههای بزهکار این کمبود را جبران کند. در این وضعیت والدین نمی توانند با محدود کردن ارتباط فرزندشان با گروههای مذکور باعث تغییر نگرش آنها شوند. والدین تنها در صورتی که بتوانند به موقع و به درستی با نخستین بحث های مربوط به این گروهها برخورد کنند خواهند توانست باعث ایجاد تغییر نگرش فرزندان نسبت به این گروهها و یا دوستان شوند.

ادامه مطلب...

دین گریزی چرا ؟ دین گرایی چگونه ؟(2)

 برای مطالعه قسمت قبل اینجا کلیک کنید.

نه در این دوره از زمان ، بلکه در تمام اعصار، پدیده ی "گسست نسلی " وجود داشته است . کمتر پدرومادری با نوجوان خود رابطه ی نزدیکی داشته و دارد . اغلب والدین نوع لباس پوشیدن و آرایش موی جوان خود را نمی پسندند  و آن را نشانه ی بی قیدی و جاهلی می دانند . برای همین است که روز به روز بیشتر از هم فاصله می گیرند و رابطه شان کمرنگ تر می شود .

بهتر است بدانیم که ظاهر سطحی جوان ، پایه ی اعتقادی او را مشخص نمی کند .

امام علی (علیه السلام ) می فرمایند :

" «جهل شباب معذور و علمه مقهور» جهل و نادانی او معذور است، یعنی عذر او را باید قبول کنیم و انتظار بالائی از او نداشته باشیم. علم او هم علم بالایی نیست بلکه علمی کوتاه است.  " (1)

والدین باید بدانند که دینداری و اعتقاد به مذهب ، رابطه ای با این مسائل زودگذر ندارد ، البته اگر درست و حساب شده با او رفتار کرد .

اگر احکام شرعی و مسائل اعتقادی با زبانی نرم و جوان پسند به او گفته شود ، به مرور زمان ، از توجه صرف او به مسائل مادی  کم می شود ولی اگر با زبانی تند و تحکم آمیز ، یا با سرزنش و همراه با نصیحت گفته شود ، ممکن است جوان وارد "جنگ قدرت" با والدین شود و گاها ناخواسته ، تا پایان عمر در دوران پرشور و شر جوانی درجا بزند . 

اگر دستورات دینی با زبانی تند و تحکم آمیز ، یا با سرزنش و همراه با نصیحت به نوجوان گفته شود ، ممکن است جوان وارد "جنگ قدرت" با والدین شود و گاها ناخواسته ، تا پایان عمر در دوران پرشور و شر جوانی درجا بزند . 
ارتباط ، چهار جزء دارد : پیام ، پیام رسان ، پیام گیر ، واکنش .

مشکل ما ، نه پیام است که معتقدیم بهترین و کاملترین دین را داریم ، نه پیام گیر که با منطقی ترین جوانان سروکار داریم . مشکل کار، نقص در مخاطب شناسی است . ما جوان و احوالاتش را نمی شناسیم . از او دوریم . دورتر از آنکه به تصورمان بیاید .  

یاد حدیثی از پیامبر اکرم (ص) افتادم که می فرمایند :

قصم ظهری رجلان: عالم متهتک و جاهل متنسک

دو دسته از آدمها کمر مرا شکستند : عالم بی عمل و جاهل متعصب (2)

عالمی که مردم او را الگو ی خود می دانند و او به دانسته هایش عمل نمی کند ، دیگران را از اصل دین ، گریزان می کند . و دیگر فرد بدون علمی که می خواهد -به خیال خودش- به اسلام خدمت کند ، ولی بیشتر ضرر می رساند تا فایده . مثل مردمی که به قصد تقرب به خدا ، با امام حسین (علیه السلام) در کربلا جنگیدند.

استادی می گفت : " اگر این عالمان بی عمل و عاملان بی علم ، در طول تاریخ برای اسلام دلسوزی نمی کردند و کاری به دین و دیندار کردن مردم نداشتند ، تا به حال اسلام دنیا را تسخیر کرده بود .  "(3)

ادامه مطلب...

مراحل رشد غریزه در نوجوانی

یکی از تحوّلات قابل توجه در دوره نوجوانی، بروز و ظهور تمایلات جنسی و شهوانی است که گاهی نوجوانان را با مشکل مواجه می سازد و این مشکلات به دلیل ناآشنایی با این پدیده و عدم آمادگی برای هدایت این استعداد در مسیری منطقی، موجب گرفتاری هایی برای نوجوان می شود.

نوجوانان باید توجه داشته باشند که هر استعداد و قوایی که در وجود آنان خلق شده در جهت رشد و شکوفایی آنان است و اگر بر اساس معیارهای منطقی و درست، از این استعدادها بهره برداری شود موجب کمال و بالندگی انسان می شود. قوای جنسی و نیروی شهوانی از استعدادهایی است که بر اساس آن می توان تشکیل کانون خانواده و ادامه نسل انسان را پی ریزی کرد تا لذتی ارزشمند از این طریق نصیب انسان شود. اما اگر این استعداد و توانایی در مسیر انحرافی و خارج از چارچوب دستور عقل و وحی قرار گیرد، انسان را به سوی هلاکت معنوی و مادی می کشاند و از ارزش های انسانی دور می کند و در دام بیماری های جنسی گرفتار می سازد.

حضرت علی(علیه السلام) می فرمایند: «من اتبع هواه ضل»،1 هر کس از هواهای نفس خود پیروی کند گم راه می گردد.

به عنوان نمونه، اگر انسان از استعداد و قوای جنسی و نعمت خدادادی خود در مسیر درست و راهی که خداوند برای آن معین کرده است استفاده نکند، در هلاکت و گم راهی وارد شده است.

بیداری غریزه جنسی

بی تردید، یکی از نیرومندترین غرایز، غریزه جنسی است که در وجود انسان قرار داده شده. این نیرو، که از ابتدای تولّد به صورت نهفته و غیرفعّال در انسان وجود دارد، تا زمان بلوغ و نوجوانی، از محرّک چندانی برخوردار نیست. اما به محض شروع نوجوانی، آرام آرام زمان بیداری و شکفتگی آن فرامی رسد و به تدریج، وجود نوجوان را فرا می گیرد و تأثیر بسیاری بر ابعاد عاطفی، اخلاقی، اجتماعی و رفتاری او می گذارد، به گونه ای که گاهی نوجوانان خود را در چنگال این غریزه، تقریباً بی دفاع و ناتوان می بینند. نوجوان در این مقطع از زندگی، چند مرحله را به تدریج طی می کند:

مرحله اول: ابتدا توجه نوجوان به وضع بدنش معطوف می شود و این آغاز توجه و علاقه به امور جنسی است.

 ادامه مطلب...

مرضی حاصل تنهایی

یکی از مشکلات رفتاری در میان نوجوانان و جوانان خود ارضایی است. وجود غرایز جنسی در این سنین باعث می شود که جوانان راهی را برای ارضای این نیاز جستجو کنند. برخی از آنان روش های کنترل گری، خویشتنداری، اجتناب از تحریک کننده ها را بر می گزینند و برخی به روش های تخریب گرانه همچون خود ارضایی روی می آورند . همان طور که اکثر خوانندگان مقالات سایت در جریان مقالات مختلف آگاه شده اند، این عادت رفتاری اشتباه می تواند تا مرز اعتیاد افراد را سوق دهد و آنها را شامل عوارض منفی خود کند. در این میان می توان به عوامل مسبب نیز اشاره کرد که در جریان رشد باعث بیداری بیشتر و یا زود هنگام غرایز می شود و جوانان را بیشتر در معرض خطر قرار می دهد.

1. تقلید از دیگران

خود ارضایی می تواند به سرعت مورد تقلید نوجوان قرار گیرد. اگر چنان چه نوجوانان فرصت های زیادی را با هم و دور از چشم پدر و مادرها به سر ببرید، امکان انتقال این گونه تجربیات منفی خواهد بود. لذا به همین منظور باید بیش از پیش آنها را در انتخاب گروه های دوستی مناسب و مقید راهنمایی و آگاه نمود .

2/ عدم تخلیه به موقع ادرار و مدفوع

اگر کودکان فرصت نیابند به تخلیه مثانه بپردازند، این امر، در تحریک شهوت آنان سهم مؤثری دارد. وجود حالتی چون یبوست می تواند عاملی برای این امر باشد. نگه داری ادرار و مدفوع معمولا ناشی از روش غلط تربیتی والدین است. باید تخلیه در کودکان را از اولین سنینی که احساس می شود کودک توانایی کنترل دارد ،به صورت یک عادت در آورد.

3/دستکاری های کودکان

برخی از کودکان به دلایل مختلف از جمله کنجکاوی همواره با خود بازی می کنند و دستشان به خودشان مشغول است. این امر به تدریج عادت به استمنا را در آنان زنده می کند. چه خوب است که والدین کودکان خود را باطرق غیر مستقیم از این کار منع کنند تا این عادت درآنها رو به افول رود.

4/بدآموزی

عده ای که سرانجام سیاه این عمل را می دانند، برای پیش گیری طوری مسئله را بیان می کنند که نه تنها کمکی به شخص نمی کند، بلکه زمینه انحرافی این کار برای آن ها فراهم می کند. در روش های درمانی بهتر است درمان را ممکن و شدنی دانست و رویه درمان را آسان تلقی نمود تا نوجوان از ترس نتوانستن و قادر نبودن از درمان اجتناب نکند. 

5/ نوازش های غلط مادران

مربیان یا پدر و مادرها گاهی برای سرگرمی کودک و یا به هر انگیزه ای مانند شوخی ممکن است با وی بازی کنند، که این بازی می تواند چیزی مانند نوازش کودکان باشد؛ ولی همین نوازش اگر با دست روی نقاط حساس بدن باشد، گاهی غریزه جنسی کودک را تحریک و بیدار می کند.

رسول اکرم(ص) می‌فرماید: محبوب‌تر از هر چیزی نزد خداوند، جوانی است که از گناه توبه می‌کند و از پیشگاه الهی طلب آمرزش می‌نماید. توبه از گناهان همیشه پسندیده است؛ ولی در جوانی بهتر و پسندیده‌تر است.[1]

در روایتی دیگر داریم که  به خداوند آن چنان امیدوار باش که اگر با گناه اهل زمین در پیشگاه او حاضر شوی، تو را می‌بخشد.

6. کمبود محبت

همان گونه که محبت بیش از اندازه و شیوه های غلط ابراز محبت باعث انحراف نوجوان می شود، کمبود محبت نیز در انحراف آن بسیار موثر است. «هاد فیلد» یکی از روان شناسان می گوید کمبود محبت در نوجوانی بیشترین علت روانی استمنا است. کودک چون از دیگران مأیوس و دل سرد می شود، به خودش می گراید؛ به طوری که تمام زندگی او روی زندگی جسمانی متمرکز گردیده ومیل شدیدی به احساس لذت بردن در او پدید می آید . نظارت و مراقبت نکردن نوجوانان و شکست های تحصیلی پی در پی و انزوا طلبی بیش از حد آن ها باید برای پدر و مادرها و مربیان مهم باشد و این گونه رفتارهایشان میتواند زنگ بیدار باشی برای والدین باشد. همچنین افت عزت نفس حاصل از روش های غلط تربیتی می تواند عامل این عادت در فرزندان شود.

7/ منع ها و ترک دادن های غلط

جلوگیری های غلط و شدید و یا تهدیدها و پرهیزدادن های مکرر از یک امر، سبب توجه و یادآوری بیشتر او می شود، یعنی او در می یابد که در آنچه او را از آن باز می دارند، مسائلی نهفته است که باید آن را کشف کند؛ به ویژه این که این منع های مکرر کودک را از والدین دور می کند و باعث اضطراب و دل نگرانی آشکار آنها می شود .

8/ درمان طولانی بیمار

برخی از کودکان یا نوجوانان به دلیل بیماری های طولانی و اقامتهای طولانی جهت درمان خسته و ملول می شوند، به نحوی که ناگزیر خود را به چیزی مشغول می کنند، در این موارد تماس با بدن به ویژه اندام جنسی منجر به کسب لذت می شود و در این صورت مداومت به صورت عادت در می آید.

9/ عدم پوشش کافی ومناسب پدر ومادر

این موضوع و استحمام کودکان ممیز توسط والد جنس مخالف زمینه های تحریک و آشنایی به بعضی از امور را برای نکودکان بزرگتر و نوجوانان ها فراهم می کند.

10/ نوع بازی ها در کودک

برخی اوقات نوع بازی های کودکان از جهت کنجکاوی هایی که دارند می تواند زمینه را برای ارضای جنسی فراهم کند . لذا والدین با انتقال تمرکز کودکان به فعالیتی دیگر می توانند او را از این کار منع کنند.

11/ سرزنش کردن

سرزنش کردن کودک احساس گناه و تقصیر را در او به وجود آورد و وی را به گوشه گیری می کشاند و سبب بروز این حالت می گردد؛ زیرا اینعقیده را بیش از بیش در وی تقویت خواهد کرد که مورد علاقه دیگران نیست یا این که هیچ گونه ارزشی ندارد .

12/ خوابانیدن کودکان در یک رختخواب

کودکان به دلیل کنجکاوی ممکن است همسالان خود را مورد بررسی قرار دهند . همین امر در صورت تکرار می تواند زمینه را برای تماس های جنسی مهیا کند . لذا روش های غیر مستقیم منع از این کار را فراموش نکنید. همچنین انها پس از جستجو و کنجکاوی بی مورد در زندگی خصوصی زنان ومردان و دیدن روابط جنسی آنان، حیات جنسی خودشان و رابطه خود با جنس مخالف را کشف می کنند و درصدد تخلیه هیجانات خود بر می آیند.

13/ پوشیدن لباس های تنگ

یکی از چیزهایی که میتواند غریزه جنسی را تحریک نماید به خصوص در جوانان مجرد، پوشیدن لباسهای تنگ و چسبان است؛ لباس هاس زیر  باید نه زیاد نرم باشند و نه زیاد ضخیم و نه خیلی تنگ وگشاد.

چند راه چاره

در هر مشکل توکل به خداوند و مدد خواستن از او را فراموش نکنید. در ارتباطات معنوی با خالق هستی  است که افراد آرامش یافته و خود را مورد پذیرش دانسته و امید به بهبودی می یابند. همچنین تزکیه نفس می تواند خواست خداوند را برای درمان محقق تر گرداند .

شست و شو با آب سرد در رودخانه یا زیر دوش حمام در درمان تحریک‌های نابهنگام جنسی و کاهش آن‌ها مؤثر است .

برای موفقیت در زمینه مهار انحراف جنسی لازم است به سرگرمی‌های سالم مشغول شوند؛ مثل ورزش‌های فردی و دسته‌جمعی، پیاده‌روی در هوای آزاد، مطالعه کتاب‌های سودمند، پرورش گل در منزل، کارهای دستی و ... برای آن‌ها تنوع پدید می‌آورد.

فعالیت‌های ورزشی هم در تعادل جسم و جان تأثیر دارد. در میان ورزشکاران، افراد مبتلا کم‌تر هستند چون ورزشکاران انرژی متراکم را در مسیر سالم به جریان می‌اندازند؛ به ویژه کوه‌نوردی. این ورزش معمولاً در محیط سالم و دور از عوامل تحریک‌کننده بوده و بر مقاومت فرد در برابر کشش و جاذبه گناه می‌افزاید.

در ضمن ورزش سالم، نوجوان را برای خواب آرام پس از تلاش روزانه به منظور رسیدن به آرامش اعصاب، و رفع خستگی سوق می‌دهد؛ و چون نوجوانان کمبود جنب و جوش دارند، شب‌ها راحت به خواب نمی‌روند، و نمی‌دانند با انرژی ذخیره شده چه کنند. بدخوابی مشکل‌زا و از عوامل محرک انحرافات مانند خودارضایی است.

پی نوشت

1- شرح نهج البلاغه - ج 11